Re: linux gunun birinde paraylami satilacak???
* Sanal <Durdunaz.Sanal@pandora.be> [2003-07-20 15:13:26+0200]
> Buradan anladigim kadariyle Adamlar , Debian project in sahiplerinin
> talebi uzeine isim degisikligi yapmislar kionlar debian in bir ticari
> marka oldugunu iddia ediyorlarmis(who claim...) iste bu ticari marka
> lafini anlamiyorum...hemde hiic ne yani.. DEBIAN , MERCEDES GIBI
> TICARI BIR MARKAMI OLUYOR YANI????:-))
Bircok kavrami birbirine karistiriyorsunuz :-) Isler dusundugunuz gibi
degil... Bakin simdi `Telif hakki' dedigimiz sey oncelikle bu hakkin
kisisel veya tuzel olarak kimin uzerine kayitli olduguna bakar. Eserin
ozgurlugu (*freedom*) ayri bir duzlemin konusudur. Yani "once su isin
telif hakki sahibi belli olsun, ondan sonra bu eserle telif hakki
sahibinin koydugu kurallara gore ne yapabilecegimize ve ne
*yapamayacagimiza* karar veririz" gibi... Telif hakkina konu olmayan
eserler `public domain' olarak anilir. (Aslinda Bern konvansiyonu
geregi sizden sadir oldugu bilinen bir eser otomatik olarak sizin
uzerinize kayitlidir. Eserinizi `public domain' yapmaniz icin bunu
ayrica deklare etmeniz gerekir. Yine baska bir husus: bu sekilde olusan
bir defakto (!) `telif hakki'na sahip bir eser siz ayrica lisans
sartlarinizi belirtmedikce *ozgur olmayan* eserler sinifina girer.)
`Debian' ismi mevzuuna gelince... Debian malum, oldukca demokratik bir
ortamda ozgur yazilim prensipleriyle gelistirilen *kamusal* bir dagitim.
Bu dagitimin herseyden once bir ismi ve de logosu var. Biz Debian'i bu
karinelerle taniyoruz :-) Peki, bir baskasinin bu isim ve logolar
uzerinde hak iddia etmesini kim onleyecek? Butun Debian gelistiricileri
kisisel olarak projeye katkida bulunuyor, fakat `Debian' dedigimiz sey
hicbirisinin tapulu mali degil. Sorunun cevabi: `SPI' (Software in Public
Interest) adinda FSF ile benzer nitelikte kar amaci gutmeyen bir
kurulus. Ilk zamanlar Debian'la ilgili bu tip legal duzenlemeler FSF
uzerinden gerceklestiriliyordu. FSF'in bu isi birakmasiyla SPI kuruldu.
Debian'in arkasindaki tuzel kisilik iste bu SPI oluyor. Buyurun
inceleyin `Debian' ismi kimin uzerine kayitli:
http://www.spi-inc.org/trademarks
> tipki hotmail den mail hesabi acmak eskiden bedava iken , suan yeni
> mail accountunun parayla acilabildigi gibi (tr yi bilmiyorum ama biz
> belcikadan bedava hotmail acamiyoruz ama MSN kullanabiliyoruz) ,
> ilerdede linux un iyice yayginlasmasindan sonra parayla satilacagi
> soyleniyor Bu nekadar dogru? Eger bu haber dogru ise sayilari binleri
> hatta onbinleri bulan programcilarin karsiliksiz gelistirdigi
> yazilimlarda hic bir katkisi olmayan distribution lar, kendilerinin
> uretmedikleri yazilimlari da bunyelerine katarak satma hakkini nasil
> kendilerinde gorebiliyorlar????
Linux zaten parayla satilmiyor mu? :-) Isin parasal tarafiyla
`ozgurluk' tarafini karistiriyorsunuz. Bir eserin ozgur olmasi demek
parali olmamasi demek DEGILDIR. Bakin GPL 3b ne diyor:
Herhangi bir üçüncü şahsa, fiziksel olarak dağıtımı
gerçekleştirme masrafınızdan daha fazla ücret almayarak, yaygın
olarak yazılım dağıtımında kullanılan bir ortam üzerinde,
yukarıda 1. ve 2. Bölüm'de bulunan şartlar dahilinde, bilgisayar
tarafından okunabilir kaynak kodlarının tamamını dağıtacağınıza
dair en az üç yıl geçerli olacak yazılı bir taahhütname ile
birlikte dağıtmak.
Burada size urunu asla parayla satamayacaginiz belirtilmis mi? Binary
dagitimla, kaynak kodunun dagitimi COK AYRI seyler. GPL lisansli
herhangi bir eserin, CD yoluyla *binary* dagitiminda alicidan talep
edeceginiz ucretin siniri konusunda GNU Kamu Lisansinda tek bir madde
gosteremezsiniz. Isteyen istedigi fiyata satar ve piyasa kendi
kontrolunu saglar. Fakat, yukaridaki GPL 3b maddesinde belirtildigi
gibi cok muhim bir ayrinti var: Binary'yi istedigin fiyata sat fakat
alici senden kaynak kodu istediginde ayni fiyati uygulayamazsin:
fiziksel olarak dağıtımı gerçekleştirme masrafınızdan daha fazla
ücret almayarak
burasi acik zannediyorum... Ayrica FSF binary dagitimda yuksek ucret
talep edilmesini dahi oneriyor:
Actually we encourage people who redistribute free software to charge as
much as they wish or can. If this seems surprising to you, please read
on.
Kaynak: http://www.gnu.org/philosophy/selling.html
> yada Daha somut ve Daha ACIK ACIK soralim soruyu?
>
> mesela SUSE dagitimini parayla satma hakkini nasil olurda kendinde gorur?
> mesela Suse kerneli yada kernelin bir kisminimi uretmistir ?
> mesela suse openoffice imi uretmistir?
> mesela suse konquerror yada mozillayimi gelmistirmistir?
> sorular cogaltilabilir
Dagitimla, uretimi karistiriyorsunuz, yukariya muracaat...
> "efendim sirketler sadece CD ve ulasim parasi aliyorlar linux un
> kendisi icin para almiyorlar" diyorsaniz eger, o zaman sunu sormak
> lazim Nasil oluyorda 5 cd ve kucuk kitapcik 100 euro eder??? zaten
> suan windows XP home edition 70 dolarmi neydi tr deyken.. eger linux
> da parayla satilacaksa o zaman "linux ve ozgurluk felsefesi" nerde
> kaldi.........
Sizde almazsaniz olur biter :-) O 70$'a satilan CD'ler daima 1-3 aylik
bir telefon/email destegiyle gelir, bu destegi talep edecek olanlara bu
hakki cok gormeyin. Ha bir de su var o paketlerin icerigini cok
kusumsememek lazim. Kitapciklari cok guzeldir :-) Kucuk bir ipucu
vereyim bu konuda. Red Hat Linux 9 paketi 40$'a satiliyor mesela: 5
kisilik bir grupsunuz. Bir arkadasiniz herkesden 8$ alarak boyle bir
paket satin aldi. Bu paketi artik kullanim amaciyla istediginiz gibi
cogaltabiliyor, sinirsiz sayida makinaya kurabiliyorsunuz. Bunu bir de
ismi lazim olmayan bir isletim sistemiyle yapmaya kalkisin bakalim ;-)
--
roktas
Reply to: