X 4.3 altinda xterm kullanacaklarin dikkatine
Merhaba,
Sarge'da Turkce desteginin mevcut durumuyla ilgili olarak yazdigim
iletide X 4.3 ile gelen `xterm' altinda Turkce karakterleri
tuslayamadigimi belirtmistim. Bu meselenin bir bug olmadigini yeni
`xterm'un "man" sayfalarini incelerken farkettim. Hadise X 4.2'de
oldukca deneysel duzeyde gelen ve X 4.3'de gelistirilerek bu surumden
itibaren `xterm' icinde de kullanilmaya baslanan `luit' destegiyle
alakali. `luit' herhangi bir Un*x terminalinde (X terminali olmasi
gerekmiyor) sistem yerelini (locale) kullanarak UTF-8 ile ISO kipi
arasinda donusum yapan bir arac. Daha somut konusmak gerekirse
`luit' sayesinde sistem yerelini UTF-8'e ayarlama zorunlulugunuz
olmadan 8859-9 altinda sabit genislikli UTF-8 yazitiplerini
kullanabiliyorsunuz. (Detaylar icin `man luit') Isleyis cok basit
olarak soyle: luit tr_TR yerelinden haberdar oldugundan `xterm'
acilisinda UTF8-ISO donusumu yaparak UTF-8 kodlu yazitipi
tanimlarindan (XFDL) ilgili yazitiplerini esliyor.
Butun bunlarin pratik sonucu su: xterm-4.3 kullananlarin (Turkce
NASIL'da izah edildigi gibi) ISO kipinde kodlanmis `*-transcoded'
paketlerini kurmalari artik *gerekmiyor*, cunku `luit' UTF-8 kodlu
`xfonts-base' paketinden cikan yazitiplerini xterm'e tanitabiliyor.
Bununla birlikte `luit' destegi -ve daha da onemlisi UTF-8 destegi-
olmayan rxvt, aterm, wterm ve ETerm gibi uc birimler icin
`*-transcoded' paketlerine ihtiyaciniz olacak. Lightweight GUI'ler
altinda bu programlari kullanan arkadaslarin bir an once `xterm'e
gecmelerini siddetle oneririm ;-)
xterm-4.3'de luit destegi birkac komut satiri secenegi ve X resource'u
ile etkinlestiriliyor. Komut satiri:
xterm -lc
Xresource ise soyle:
*VT100*locale: true
Fakat detayina girmek istemedigim (ve hala tartisilan) bir sorundan
dolayi xterm'un VT100 sinifinda tanitidigi on tanimli yazitipini UTF-8
olarak yani ISO10646-1 seklinde ayarlamak zorundasiniz. [1] Sonuc
olarak soylemek gerekirse asagida verdigim `~/.Xresource' bolumu
xterm-4.3'u Turkce kullanmak icin yeterli oluyor:
*VT100*locale: true
*VT100*font: -misc-fixed-medium-r-normal--15-*-*-*-*-*-iso10646-1
*VT100*font1: -misc-fixed-medium-r-normal--13-*-*-*-*-*-iso10646-1
*VT100*font2: -misc-fixed-medium-r-normal--14-*-*-*-*-*-iso10646-1
*VT100*font3: -misc-fixed-medium-r-normal--15-*-*-*-*-*-iso10646-1
*VT100*font4: -misc-fixed-medium-r-normal--20-*-*-*-*-*-iso10646-1
! Terminus fontlari icin bu blogu yukaridaki blokla degistirin.
!*VT100*font: -xos4-terminus-bold-r-normal--20-*-*-*-*-*-iso10646-1
!*VT100*font1: -xos4-terminus-medium-r-normal--14-*-*-*-*-*-iso10646-1
!*VT100*font2: -xos4-terminus-medium-r-normal--16-*-*-*-*-*-iso10646-1
!*VT100*font3: -xos4-terminus-medium-r-normal--20-*-*-*-*-*-iso10646-1
!*VT100*font4: -xos4-terminus-medium-r-normal--24-*-*-*-*-*-iso10646-1
!*VT100*font5: -xos4-terminus-medium-r-normal--28-*-*-*-*-*-iso10646-1
Yukaridaki ayarlar yapilmazsa `xterm' altinda Turkce karakter
kullanilamayacagini soylemistim. Durum o kadar da ciddi degil tabii.
xterm'u minimum ayarla eski usul kullanmak istiyorsaniz -Turkce-NASIL'da
anlatilan mevcut yapilandirmayi bozmadan- `~/.Xresource'a:
*VT100*locale: false
satirin ekleyin veya:
xterm +lc
komut satirini kullanin. (`luit' destekli xterm'de Turkce ile alakali
olmayan fakat calismami etkileyen bazi bug'lar var [2] ve ben de
programi eski usulle kullaniyorum.)
[2] http://bugs.debian.org/215647
[2] http://bugs.debian.org/215034
--
roktas
Reply to: