Re: Nota para anunciar a publicación de Debian Stretch
Fíxenlle unhas pequenas correccións ó/ao ..ble/...bel, un pequeno «typo« (un «de» que quedara en «d») dedicado/adicado ... e nada máis.
# Status: content-frozen
# $Id$
# $Rev$
<define-tag pagetitle>Publicado Debian 9 <q>Stretch</q></define-tag>
<define-tag release_date>2017-06-17</define-tag>
#use wml::debian::news
##
## Translators should uncomment the following line and add their name
## Leaving translation at 1.1 is okay; that's the first version which will
## be added to Debian's webwml repository
##
#use wml::debian::translation-check translation="1.1" maintainer="Jorge Barreiro González"
<p>Despois de 26 meses de desenvolvemento o proxecto Debian está orgulloso de
presentar a súa nova versión estábel 9 (nome en clave <p>Stretch</q>), que
será mantida durante os próximos 5 anos grazas ao traballo combinado do
<a href="http://security-team.debian.org/";>equipo de seguridade de Debian</a> e
do equipo de <a href="https://wiki.debian.org/LTS";>mantemento a longo prazo de
Debian</a>.
<p>Debian 9 está
<a href="http://ftp.debian.org/debian/doc/dedication/dedication-9.0.txt";>adicado</a>
ao fundador do proxecto, Ian Murdock, que finou o 28 de decembro de 2015.
</p>
<p>A variante de MySQL utilizada por omisión en <q>Stretch</q> é agora MariaDB.
Durante a actualización os paquetes de MySQL 5.5 ou 5.6 serán substituídos
automaticamente polos de MariaDB 10.1.
</p>
<p>
Firefox e Thunderbird retornan a Debian coa publicación de <q>Stretch</q>,
e substitúen as versión sen marca Iceweasel e Icedove, que estiveron presentes
no arquivo durante máis de 10 anos.
</p>
<p>
Grazas ao proxecto de construcións reproducíbeis (Reproducible Builds project),
máis do 90% dos paquetes de código fonte incluídos en Debian 9 construirán
paquetes binarios idénticos bit a bit.
Esta característica é importante para a verificación dos paquetes e protexe
aos usuarios de intentos maliciosos de alterar compiladores e redes de
construción. En futuras versións de Debian incluiranse ferramentas e metadatos
para que os usuarios poidan validar a procedencia dos paquetes contidos no
arquivo.
</p>
<p>
Os administradores e aqueles que traballen en entornos de alta seguridade
sentiranse aliviados de saber que o sistema xestor de pantallas X xa non require
privilexios de <q>root</q> para executarse.
</p>
# translators: the gnupg paragraph is taken from the release notes
<p><q>Stretch</q> é a primeira versión de Debian en ofrecer unha rama
<q>moderna</q> de GnuPG no paquete <q>gnupg</q>.
Isto supón criptografía de curvas elípticas, mellores opcións por omisión,
unha arquitectura máis modular e unha mellora no uso de tarxetas intelixentes
(smartcards).
Continuarase a ofrecer a rama <q>clásica</q> de GnuPG como gnupg1 para a xente
que o precise, pero agora considérase obsoleto.
</p>
<p>
Os paquetes con información de depuración son agora máis doados de obter e usar
en Debian 9 <q>Stretch</q>. Un novo repositorio <q>dbg-sym</q> pode engadirse á
lista de fontes APT para fornecer símbolos de depuración automaticamente para
moitos dos paquetes.
</p>
<p>
O uso de UEFI (<q>Unified Extensible Firmware Interface</q>), que foi
introducido en <q>Wheezy</q> continúa a mellorarse en <q>Stretch</q>, que
permite instalar nun firmware UEFI de 32 bits con un núcleo de 64 bits. As
imaxes de Debian en vivo, como novidade, tamén permiten arrancar con UEFI.
</p>
<p>
Esta publicación inclúe numerosas actualizacións dos paquetes de software, como
por exemplo:
</p>
<ul>
<li>Apache 2.4.25</li>
<li>Asterisk 13.14.1</li>
<li>Chromium 59.0.3071.86</li>
<li>Firefox 45.9 (no paquete firefox-esr)</li>
<li>GIMP 2.8.18</li>
<li>unha versión actualizada do contorno de escritorio GNOME 3.22</li>
<li>GNU Compiler Collection 6.3</li>
<li>GnuPG 2.1</li>
<li>Golang 1.7</li>
<li>KDE Frameworks 5.28, KDE Plasma 5.8 e KDE Applications 16.08 e 16.04 para os compoñentes PIM</li>
<li>LibreOffice 5.2</li>
<li>Linux 4.9</li>
<li>MariaDB 10.1</li>
<li>MATE 1.16</li>
<li>OpenJDK 8</li>
<li>Perl 5.24</li>
<li>PHP 7.0</li>
<li>PostgreSQL 9.6</li>
<li>Python 2.7.13 e 3.5.3</li>
<li>Ruby 2.3</li>
<li>Samba 4.5</li>
<li>systemd 232</li>
<li>Thunderbird 45.8</li>
<li>Tomcat 8.5</li>
<li>Xen Hypervisor </li>
<li>o contorno de escritorio Xfce 4.12</li>
<li>máis de 51.000 outros paquetes de software listos para usar, construídos a
partir de máis de 25.000 paquetes de código fonte.</li>
</ul>
<p>
Con esta ampla selección de paquetes e o seu tradicionalmente amplo abanico de
arquitecturas dispoñíbeis, Debian mantense unha vez máis firme no seu obxectivo
de ser o sistema operativo universal. Adáptase a unha gran cantidade de casos de
uso distintos: desde sistemas de escritorio a portátiles, desde servidores de
desenvolvemento a sistemas en clúster e servidores de base de datos, web ou
de almacenamento. Ó mesmo tempo, esforzos extra no control da calidade como
as instalacións automáticas e as probas de actualización para todos os paquetes
no arquivo de Debian garanten que <q>Stretch</q> cumpre coas altas expectativas
que os usuarios teñen unha versión estábel de Debian.
</p>
<p>
Pódense usar un total de 10 arquitecturas:
64-bit PC / Intel EM64T / x86-64 (<code>amd64</code>),
32-bit PC / Intel IA-32 (<code>i386</code>),
64-bit little-endian Motorola/IBM PowerPC (<code>ppc64el</code>),
64-bit IBM S/390 (<code>s390x</code>),
para ARM, <code>armel</code>
e <code>armhf</code> para o hardware de 32 bits antigo e máis recente, respectivamente,
máis <code>arm64</code> para a arquitectura <q>AArch64</q> de 64 bits,
e para MIPS, ademais do <code>mips</code> (big-endian) e <code>mipsel</code>
(little-endian) de 32 bits, hai unha nova arquitectura <code>mips64el</code>
para o hardware little-endian de 64 bits.
O Motorola/IBM PowerPC (<code>powerpc</code>) xa non se pode usar en
<q>Stretch<q>.
</p>
<h3>Quere probalo?</h3>
<p>
Se só quere probar Debian 9 <q>Stretch</q> sen instalalo, pode usar unha das
imaxes en vivo dispoñíbeis, que cargan e executan o sistema operativo completo
en modo de só lectura usando a memoria do seu computador. Se lle gusta o
sistema operativo ten a opción de instalalo desde a imaxe en vivo ó disco duro
do seu computador. A imaxe en vivo está dispoñíbel para CD, memorias USB e
arrinque desde a rede. Inicialmente ofrécense estas imaxes só para as
arquitecturas <code>amd64</code> e <code>i386</code>. Hai máis información
dispoñíbel na <a href="https://www.debian.org/CD/live/";>sección das imaxes de
instalación en vivo do sitio web de Debian</a>.
</p>
<p>
Se escolle instalar Debian 9 <q>Stretch</q> directamente no disco duro do seu
computador, poderá escoller entre unha variedade de medios de instalación
como discos Blu-ray, DVD, CD, memorias USB ou a través dunha rede interna.
Pode instalar diferentes contornos de escritorio — GNOME, KDE Plasma
Desktop e Applications, LXDE e Xfce — usando estas imaxes, escollendo a
súa preferencia desde os menús de arranque dos medios de instalación.
Ademais, están dispoñíbeis CDs e DVDs multiarquitectura que permiten instalar
en diferentes arquitecturas desde un único disco. Ou pode crear un medio de
instalación USB arrancábel (consulte a <a href="$(HOME)/releases/stretch/installmanual">guía de instalación</a>
para obter máis información). Para os usuarios da nube, Debian tamén ofrece
<a href="http://cdimage.debian.org/cdimage/openstack/current/";>imaxes
OpenStack preconstruidas</a> para as arquitecturas <code>amd64</code> e
<code>arm64</code>, listas para usar.
</p>
<p>
Debian pode ser instalado en 75 idiomas, a maioría dos cales está dispoñíbeis
tanto desde unha interface de usuario baseada en texto como desde unha
interface gráfica.
</p>
<p>
As imaxes de instalación poden descargarse agora mesmo usando
<a href="$(HOME)/CD/torrent-cd/">bittorrent</a> (método recomendado),
<a href="$(HOME)/CD/jigdo-cd/#which">jigdo</a> ou
<a href="$(HOME)/CD/http-ftp/">HTTP</a>; consulte a sección
<a href="$(HOME)/CD/">Debian en CDs</a> para obter máis información.
<q>Stretch</q> pronto estará dispoñíbel en discos DVD, CD-ROM, e Blu-ray
físicos a través de numerosos <a href="$(HOME)/CD/vendors">vendedores</a>.
</p>
<h3>Actualizando Debian</h3>
<p>
As actualizacións a Debian 9 desde a versión anterior, Debian 8 (co nome en
clave <q>Jessie</q>) poden xestionarse automaticamente coa ferramenta de xestión
de paquetes apt-get para a maioría das configuracións. Como sempre, os sistemas
Debian poden ser actualizados sen contratempos, no lugar e sen paradas forzosos,
pero recoméndase encarecidamente ler as <a href="$(HOME)/releases/stretch/releasenotes">notas da publicación</a>
así como a <a href="$(HOME)/releases/stretch/installmanual">guía de instalación</a>
para prever posíbeiss problemas e para obter instrucións detalladas sobre a
instalación e a actualización. As notas da publicación seguiranse mellorando e
traducindo a idiomas adicionais durante as semanas seguintes á publicación.
</p>
<h2>Sobre Debian</h2>
<p>Debian é un sistema operativo aberto, desenvolvido por centos de voluntarios
de todo o mundo que colaboran a través de internet. As chaves da fortaleza do
proxecto Debian son a súa base de voluntarios, a súa dedicación ao contrato
social de Debian e ao software libre e a súa vontade de fornecer o mellor
sistema operativo posíbel. Esta nova versión é outro importante paso nesa
dirección.
</p>
<h2>Información de contacto</h2>
<p>
Para obter máis información, por favor, visite o sitio web de Debian en
<a href="$(HOME)/">https://www.debian.org/</a> ou envíe un correo electrónico a
<press@debian.org>.
</p>
Reply to: