Merhaba, Bu zamana kadar yuruttugumuz "gozden gecirme" (RFR) calismalarinda gozlemledigim bazi "sIk yapilan hatalar"i, bundan sonra aramiza katilacak yeni arkadaslara da faydali olmasi icin ozetlemeyi uygun gordum. Hakki Devrim sapkasiyla klavyeye aldigim bu iletinin oldukca eksik oldugunu hatirlatmaliyim. Daha ayrintili bir seyler yazmak icin maalesef yeterli zamana sahip degilim. Aslinda burada ifade ettigim hususlari daha da zenginlestirerek dort basi mamur bir belge haline getirmek ve proje sayfalarina eklemek guzel olurdu. Umarim bunu da bir baska zaman yapariz. Tashihlerde gozden kacmasi en kolay hatalar "imla hatalari" oluyor. Noktalama isaretlerine dikkat etmeliyiz; bu alanda yapilan hatalar Debconf ekranlarinda oldukca kotu bir goruntu olusmasina ve dagitimin bir butun olarak "amatorce" gorulmesine neden olabiliyor. Bu yuzden once "imla hatalari" bahsiyle basliyorum. * Aksini yapmak icin bir gerekce olmadigi muddetce, butun noktalama isaretlerinden ([.,;?!:]) sonra _bir bosluk_ kullanalim. Bu hatalari yakalamamiz zor oluyor. Lutfen bu kurala ozellikle riayet edelim. Bazi yazarlar cumle bitislerini bildiren noktadan sonra cift bosluk kullanirlar (mesela ben :-). Amerikan Ingilizcesinde de yaygin olarak kullanilan bu gelenegin orijinleri Emacs'a dek uzanir ve kullandiginiz metin duzenleyici ile cumleleri ayristirmaniza imkan verir. * Bir onceki kuralin tamamlayicisi olarak: Gereksiz bosluk kullanimindan da kacinalim. Bu alanda yaygin bir hata bazi noktalama isaretlerinden (ozellikle [?:!]) _once_ kullanilan gereksiz bosluklar. Mesela su yazimdan kacinalim: ... ister misiniz ? ^ gereksiz bosluk * Tirnak isaretlerinde imla hatalari yapiliyor. En yaygini tirnak isaretinden once kullanilan gereksiz bosluklar: ... falanca 'nin ... ^ gereksiz bosluk Tirnak isaretleriyle ilgili olarak bilinmesi gereken onemli bir imla kuralimiz var: Cift tirnak ('"') isaretini takiben tek tirnak ("'") kullanilmaz. ... "falanca"'nin <-- yanlis ... "falanca"nin <-- dogru * Orijinal iletinin sonunda kullanilan noktalari ('.') lutfen atlamayalim. Or. Please make a choice. Lutfen bir secim yapin. ^ (gozden kacmasi cok kolay) Ayrica devam etmekte olan bir islemi belirten "three dots in ellipses"i (veya "poor man's progress bar" ;-), orijinal iletide nasil geciyorsa aynen oyle kullanalim. Configuring network ... --> Ag yapilandiriliyor ... Dikkat! Su tip hatalardan lutfen kacinalim: Ag yapilandiriliyor... Ag yapilandiriliyor .. * Cumle baslangiclari malum buyuk harfle baslar. Ilk sozcugun, hepsi kucuk harfle yazilmasi gerekli bir paket adi vb. olmasi durumunda bu kuralda bazen celiskiye dusebiliyoruz. Sayet cumle kurgusunu degistirerek bundan kacinmak mumkun degilse, bu sozcugu cift tirnakla cevrelemek yoluna gidilebilir: [...]. \"falanca\" paket icin ... * Turkce'de yeni neslin unuttugu bazi aksanli harfler var :-) Bunlardan en onemlisi 'sapkali a' yani 'â'. Debian GNU/Linux'un guncel bir surumunu kullanan hicbir arkadas "ama ben bu harfleri uretemiyorum" seklinde bir gerekce one suremez :-) Mevcut tuseslemlerinde hem sanal konsol, hem de X ortaminda bu karakterleri kolayca uretebiliyoruz. 'sapkali a' icin 'a'yi basitce Altgr ile tuslamaniz -cogu durumda- yeterli olacaktir. Peki sapkali harfler nerede gerekiyor? Telaffuzda inceltmeye yol acan 'sapkali a' icin basit bir kural su: [gkl] sessizlerinden sonra telaffuz sirasinda bir inceltme hissediyorsaniz 'a'ya hemen sapka koyun :-) Or. plân imkân silâh kâr kâğıt hâlâ Burada "hâlâ" ornegindeki ilk 'â' inceltme degil uzatma sapkasidir. Sapka kuralini "kakafoni" olarak gorenlere cok da itiraz edemiyorum, ben bile cogu zaman bu kurala uymuyorum. Bu hususta tek bir ricam olacak; sapka kuralini genel olarak goz ardi edebilirsiniz, bir sozcuk haric: Lutfen "still"in karsiligi olarak "hala" yazmayin, bu "aunt"a karsilik gelir :-). Lutfen bu sozcugu "hâlâ" olarak yazin ve kalan kurallari da, bir bucuk yillik askerligi K.K.K.liginda su an ki Genelkurmay baskanina sapkali harflerle dolu arzlar yapmakla gecen eski bir karargâh subayinin fikr-i sabitleri olarak hatirlayin :-) * Imla bahsinde yukaridakilere ek olarak bazi iyi bilinen kurallari da tekrar hatirlatmak isterim. Baglac olarak yazilan "da/de" ve "ki" ayri yazilmalidir. Or. Dogru Yanlis ----- ------ falancada boyledir --> falanca da boyledir yeterki --> yeter ki "Ya" ile birlikte kullanilan "da" da ayri yazilir: yada --> ya da Iyelik eki olan "ki"nin ayri _yazilmadigini_ unutmayalim. Or. metinde ki --> metindeki Soru ekleri "mi/mu" ayri yazilmalidir. Or. Devam edilsinmi? --> Devam edilsin mi? * Imla hatalarini azaltmak icin herseyden once TDK imla kilavuzunu el altinda hazir bulundurmaliyiz. Eger hâlâ bir tane edinmediyseniz en kisa surede bir imla kilavuzu almanizi tavsiye ederim. Dileyenler ilgili TDK sayfalarina da basvurabilir: http://www.tdk.org.tr/imla/ Kalan hatirlatmalar imla (pardon imlâ) kurallarinin disinda olacak... * "exempli gratia"nin kisaltmasi olan "e.g." icin lutfen tutarli olarak "or." ("ornek") karsiligini kullanalim. Cevirilerde bu kisaltma o kadar cok yerde geciyor ki... * "id est"in kisaltmasi olan "i.e." farkli bir yaratiktir, lutfen bunu "e.g." ile karistirmayalim. Turkcede buna uygun karsilik "... gibi" veya "... vb." olabilir. * Debconf metinlerinde cok gecen "Note that ..." hatirlatma veya uyarilarini tutarli olarak "... [oldugunu/yapmayi vb.] unutmayin" sablonuyla karsilayalim. * Su sozcukler icin kullandigimiz karsiliklar artik oturdu gibi: configuration yapilandirma ("ayarlama" degil) setting ayar preference tercih ("secenek" degil) option secenek ("tercih" veya "opsiyon" degil) install kur ("yukle" degil) load yukle ("kur" degil) default ontanimli ("varsayilan" degil, "varsayilir" karsiligi bazi yerlerde uygun olabilir.) version surum ("versiyon" degil) document belge ("dokuman" degil) mode kip ("mod" degil) enable etkinlestir disable etkisizlestir, kaldir, iptal et problem sorun ("problem" degil) password parola (aman "sifre" demeyin!) [digerleri icin sizden katki bekliyorum] * Cok sIk karsilastigimiz bir sorun da Debconf iletilerinde bol bol zamir kullanilmasindan kaynaklaniyor. Tam da uygun bir ornek olmayabilir, ama derdimin anlasilmasi icin su cumleye bakalim: You can fix this by blah blah ... Bu cumleyi ilk gordugumuzde soyle bir ceviri kolayimiza gelebilir: Bunu gidermek icin blah blah ... Boyle yapmak yerine once "this" zamirinin neyi isaret ettigini belirleyerek ceviride bu ozneyi acik halde yazmamizin bir cok durumda _Turkce acisindan_ daha uygun olacagini dusunuyorum. Bu sorunu gidermek icin blah blah * Lutfen "motamot" ceviri yapmayalim. Ingilizcedeki yazilis sirasiyla ceviri yaptigimizda sonuc berbat oluyor. Debconf iletilerini okuyan Turk kullanicilarin "Ingilizcesi daha anlasilir bunun" yargisina ulasmalari bizim icin felaket (veya felâket) olur :-) Ceviride "aslina sadakat" degil "anlasilirlik" her zaman on planda olmali. Gerekiyorsa orijinal metnin cok disina dahi cikabilirsiniz. Unutmayalim ki bunlar "DEBian CONFiguration" metinleri. Kullaniciyi yanlis bir yapilandirma eylemine sevketmemiz cok tehlikeli sonuclar dogurabilir. Bu hususta pratik bir kural su olabilir: Cevirdiginiz metinle paket kurulumu yaptiginizi dusunun, yaninizda da Ingilizceyi yeterli olcude bilmeyen bir arkadasiniz var ve siz ona yardimci oluyorsunuz. * Ingilizce; "and", "or", "that", "which" vb. baglaclarla uzun cumleler kurmaya elverisli bir dil. Yer darligindan oturu paket gelistiricileri bu tip cumle kurgularina cok sIk basvuruyor. Lutfen bu uzun cumleleri bolerek cevirelim, cevirinin kolay okunabilir ve anlasilabilir olmasi icin bu sart. "ssh" cevirisinden bir ornek vereyim: This version of OpenSSH has a considerably changed configuration file from the version shipped in Debian 'Potato', which you appear to be upgrading from. [...] Goruldugu gibi bu cok uzun bir cumle. Bolerek cevirecek olursak: Debian 'Potato' dağıtımından yükseltme yaptığınız görünüyor. OpenSSH'ın bu sürümü Debian 'Potato' ile birlikte gelen sürümden çok farklı bir yapılandırma dosyası kullanmaktadır. [...] Bu cevirinin en uygunu oldugunu iddia etmiyorum, fakat tek cumle halinde yapilacak bir ceviriye gore daha anlasilir oldugunu soyleyebilirim. * Bazi durumlarda bir terim icin yaygin olmayan Turkce karsiliklar kullanmak zorunda kaliyoruz. Bu tip durumlarda sozcugun Ingilizce orijinalini de -en azindan bu karsilik yayginlasincaya kadar- parantezler icinde vermemiz uygun oluyor: "yerlesil (firmware)", "cerceve tamponu (framebuffer)" gibi. Fakat dikkat buyurun, bu serh dusme islemini butun bir metinde degil, sadece bu sozcugun _ilk olarak gectigi yerde_ uygulamaliyiz. Aksi halde ceviri faaliyeti anlamini yitiriyor. Sozcugun ilk gectigi yeri belirlemek cogu zaman kolaydir. Cevirdiginiz ileti civarina bakmaniz yeterli olacaktir. * Iletilerde gecen hitaplari da tutarli sekilde cevirmeliyiz. Bu konuda basindan beri takip ettigimiz kural "asiri kibarliktan kacinmak" seklinde formule edilebilir. Or. Please select [...]. --> Lutfen [...] secin. ["seciniz" degil] Benim de zaman zaman yaptigim bu hatalari azaltmanin en etkili yolu cevirileri listeye gondererek gozden gecirilmesini saglamak. Ama lutfen gondermeden once biten ceviriyi bastan sona dikkatlice okuyarak bu islemi once siz yapin. Buraya kadar okuma sabrini gosterenlere tesekkur ederim. -- roktas
Attachment:
signature.asc
Description: Digital signature